Hazırlayan: Efsun Amani
Turquality Nedir?
Turquality, ülkedeki rekabet avantajını elinde bulundurduğu ve markalaşma potansiyeli olan ürün gruplarına sahip firmaların, üretimlerinden pazarlamalarına, satışlarından satış sonrası hizmetlerine kadar bütün süreçleri kapsayacak şekilde yönetsel bilgi birikimi, kurumsallaşma ve gelişimlerini sağlayarak uluslararası pazarlarda kendi markalarıyla global bir oyuncu olabilmeleri ve söz konusu markalar aracılığıyla olumlu Türk malı imajının oluşturulması ve yerleştirilmesi amacıyla oluşturulmuş devlet destekli ilk ve tek markalaşma programıdır.
Turqualıty Programının odağında, klasik ihracat desteklerinden farklı olarak salt ihracatı artırmak yerine firmaların markalaşma hedeflerine katkıda bulunmak yer alıyor.
Turqualıty’nin Misyonu
- Küresel Türk markalarından yurtiçinde lokomotif oluşturmak
- Şirketlerin marka gücü ve kurumsal altyapısını güçlendirmek
- Yurtiçinde marka bilinci ve farkındalığı yaratmak
Turqualıty’nin Hedefleri
- Marka potansiyeli olan firmalara global bir marka olma yolunda finansal kaynak sağlamak.
- Global Türk markaları yaratabilmek için firmaların ve markalarının gelişimlerine yönelik strateji, operasyon, organizasyon ve teknoloji danışmanlığı çalışmaları ile destek olmak.
- Program kapsamında bulunan firmaların yönetim birimlerine yönelik eğitim desteği vermek.
- Yurtdışında olumlu Türk malı imajının oluşturulması ve tutundurulması için iletişim ve tanıtım faaliyetlerinde bulunmak.
- Türk firmalarının marka bilincini artırmak.
- Türk firmalarının pazar bilgisi dahilinde aksiyon alabilmeleri için istihbarat desteği sağlamak.
- Seçilmiş Türk markaları için bir “kuluçka merkezi” ve katalizör olmak.
Turquality Programı’nın Gelişimi
Dünyada devlet destekli ilk ve tek markalaşma programı olan Turquality’nin tüketicilerin gözünde bir marka referansı, Türk markaları açısından ise bir gelişim katalizörü olabilmesi amaçlanıyor.
23 Kasım 2004 tarihinde ilk kez yürürlüğe giren Turquality programı, küresel pazarlardaki değişimler ve program paydaşlarının talepleri de dikkate alınarak, stratejik bir gelişim ve değişim sürecinden geçerek bugün bulunduğu noktaya ulaştı. Turquality bugün; firmaları kurumsal, finansal ve operasyonel anlamda destekleyen bir markalaşma destek platformu olarak konumlandırılıyor.
Turquality’nin Ön Koşulları
Turquality programının 2 önemli ön koşulu vardır. Müracaat eden markanın Türkiye’de tescilinin yapılmış olması ilk ön koşulu oluşturmaktadır. Yurt dışında, ibraz edeceği iş planında belirtilecek hedef pazarlarının en az birinde aynı markanın tescil edilmiş olması ikinci ön koşulu oluşturmaktadır. Turquality program başvurusu ön koşullarını sağlayan firma ve markalar, değerlendirme kriterleri neticesine göre Turquality veya marka programı kapsamına dahil edilmektedir.
Turquality Mevzuatları
1) Turquality 2006/4 Sayılı Tebliğ
Türk ürünlerinin yurt dışında markalaşması, Türk malı imajının yerleştirilmesi ve Turquality’nin desteklenmesi hakkında, 2006/4 sayılı tebliğ kararını kapsamaktadır. 24/05/2006 tarihinde yeni Tebliğ’in yayınlanmasıyla 33 marka Turqualıty Destek Programı’na, 22 marka ise Marka Destek Programı’na alınmıştır.
Bu Tebliğde belirtilen kriterler çerçevesinde, İhracatçı Birlikleri, Üretici Dernekleri, Üretici Birliklerinin, sektörlerinin yurt dışında tanıtımı amacıyla gerçekleştirecekleri harcamalara ilişkin giderler, Türkiye’de ticari ve/veya sınai faaliyette bulunan şirketlerin ürünlerinin markalaşması amacıyla gerçekleştirecekleri faaliyetlere ilişkin giderler ile İhracatçı Birliklerinin Turqualıty Programı kapsamında firmalara yurt içinde ve yurt dışında markalaşma sürecinde vereceği desteklere ilişkin harcamalar, Türk markalarının pazara giriş ve tutunmalarına yönelik gerçekleştireceği her türlü faaliyet ve organizasyonlara ilişkin giderler ile olumlu Türk malı imajının oluşturulması ve yerleştirilmesi için yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştireceği her türlü harcamaların uluslararası kurallara göre Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu’ndan karşılanması amaçlanmaktadır.
2) Turquality 2015/9 Sayılı Karar (Hizmet İhracatı)
Döviz kazandırıcı hizmet sektörleri markalaşma destekleri hakkında 2015/9 sayılı kararı kapsamaktadır.
Bu karar, döviz kazandırıcı hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren ve Türkiye’de yerleşik şirket, kurum ve kuruluşların markalaşmak amacıyla gerçekleştirdikleri faaliyetlere ilişkin giderler, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ve İhracatçı Birliklerinin Turqualıty Programı kapsamında şirket, kurum ve kuruluşların markalaşma sürecinde yurt içi ve yurt dışında vereceği desteklere ilişkin harcamalar, Türk markalarının pazara giriş ve tutunmalarına yönelik gerçekleştireceği her türlü faaliyet ve organizasyona ilişkin giderler ile hizmet sektörlerine yönelik olumlu Türk malı ve hizmeti imajının oluşturulması ve yerleştirilmesi için yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştireceği her türlü harcamanın Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu’ndan (DFİF) karşılanmasını amaçlar.
Turquality Destekleri Nelerdir?
Turquality desteklerinde yönetim danışmanlığı firması tarafından ön değerlendirmesi yapılan, Ticaret Bakanlığınca destek alması kararlaştırılan firmaların, ilgili markaları harcamaları %50 oranında desteklenir. Sağlanan bu Turquality teşviklerinin program süresi daha önceki mevzuatta (5+5 yıl) 10 yıldı. Akabinde tebliğ revizyonu ile hedef ülke bazlı düzenleme yapıldı. Hedef pazar bazında 5 yıllık destekleme prensibi getirilmesiyle, Turquality destek programı süresi sınırsız (5+∞) olarak güncellenmiştir.
1. Turquality 2006/4 Sayılı Tebliğ Kapsamındaki Destekler
2. Turquality Marka 2006/4 Sayılı Tebliğ Kapsamındaki Destekler
3. Turquality 2564 Sayılı Karar Kapsamındaki Destekler
4. Turquality Marka 2564Sayılı Karar Kapsamındaki Destekler
Turquality Destek Limitleri ve Oranları
1. 2006/4 Sayılı Tebliğ Kapsamındaki Destekler
A. Turquality Destekleri
Gerekli dokümanları sağlayarak başvuran, Turquality Programı yönetim danışmanlığı firması tarafından ön değerlendirmesi yapılan ve Ticaret Bakanlığınca Turquality Destekleri alması kararlaştırılan firmaların, ilgili markalarına ilişkin aşağıdaki harcamaları yüzde elli oranında desteklenir.
EK 13 A- KURUMSAL ALTYAPI OLUŞTURMAYA YÖNELİK DANIŞMANLIKLAR
Yurt dışında yerleşik harcama yetkisi verilen şirket tarafından satın alınan veya faydalanıcısı münhasıran yurt dışında yerleşik harcama yetkisi verilen şirket olan danışmanlık harcamaları “EK-13B Münhasıran Hedef Pazarlara Yönelik Danışmanlık” listesi kapsamında desteklenir.
EK 13 B- MÜNHASIRAN HEDEF PAZARLARA YÖNELİK DANIŞMANLIKLAR
B.Turquality Marka Destekleri
Turquality Programı ile aynı şekilde başvuru yapan firmalar yapılan değerlendirme ardından Marka Destek Programına dahil edilebilir. Söz konusu firmaların ilgili markalarına ilişkin aşağıdaki harcamaları yüzde elli oranında desteklenir.
2. 2564 Sayılı Karar Kapsamındaki Destekler
A. Turquality Destekleri
Gerekli dokümanları sağlayarak başvuran, Turquality Programı yönetim danışmanlığı firması tarafından ön değerlendirmesi yapılan ve Ticaret Bakanlığınca Turquality Destekleri alması kararlaştırılan firmaların, ilgili markalarına ilişkin Gelişim Yol Haritası Çalışması haricindeki aşağıdaki harcamaları yüzde elli oranında, Gelişim Yol Haritası Çalışması ile iligli harcamaları ise %75 oranında desteklenir.
B. Turquality Marka Destekleri
Turquality Programı ile aynı şekilde başvuru yapan firmalar yapılan değerlendirme ardından Marka Destek Programına dahil edilebilir. Söz konusu firmaların ilgili markalarına ilişkin Gelişim Yol Haritası Çalışması haricindeki aşağıdaki harcamaları yüzde elli oranında, Gelişim Yol Haritası Çalışması ile iligli harcamaları ise %75 oranında desteklenir.
3. Gelişim Yol Haritası /Stratejik İş Planı
A. Gelişim Yol Haritası (2006/4 sayılı Tebliğ)
Turquality Programı kapsamına alınan firmalara sağlanan en önemli imkanlardan biri Gelişim Yol Haritası Çalışması’dır. Bu çalışma çerçevesinde firmaların Markalaşma Yol Haritası oluşturmasına ve bu haritanın hayata geçirilmesine destek sağlanmaktadır. 2006/4 sayılı Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi ve Turquality’nin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ çerçevesinde, Turquality Programına başvuran firmalara ön inceleme yapma ve Turquality Programı ile Marka Programına dahil olan firmalar için Gelişim Yol Haritası oluşturulmasına ilişkin danışmanlık hizmeti verme konusunda, 7 firma Turquality Programı Yönetim Danışmanı olarak yetkilendirilmiştir.
Bu bağlamda, Turquality /Marka Programı’na dahil olan firmalar, dünyanın önde gelen danışmanlık şirketlerinden Deloitte, Ernst and Young, McKinsey, PricewaterhouseCoopers, Boston Consulting Group, KPMG ve Grant Thornton’dan hizmet alabilmektedir.
Firmalar Gelişim Yol haritası çalışmasının yapılmasını teminen ön inceleme çalışmasını yapan firma hariç yukarıda zikredilen diğer 6 firmayla birlikte çalışmalarını yapar. Gelişim Yol Haritası oluşturulmasına ilişkin danışmanlık giderleri %50 oranında ve 800.000 Türk Lirasına kadar 2006/4 sayılı Tebliğ kapsamında desteklenmektedir.
B. Stratejik İş Planı (2564 sayılı Karar)
Turquality Programı kapsamına alınan firmalara sağlanan en önemli imkanlardan biri Stratejik İş Planı Çalışması’dır. Bu çalışma çerçevesinde firmaların Markalaşma Yol Haritası oluşturmasına ve bu haritanın hayata geçirilmesine destek sağlanmaktadır. 2564 sayılı Döviz Kazandırıcı Hizmet Sektörleri Markalaşma Destekleri Hakkındaki Karar çerçevesinde, Turquality Programına başvuran firmalara ön inceleme yapma ve Turquality Programı ile Marka Programına dahil olan firmalar için Stratejik İş Planı oluşturulmasına ilişkin danışmanlık hizmeti verme konusunda, 6 firma Turquality Programı Yönetim Danışmanı olarak yetkilendirilmiştir.
Bu bağlamda, Turquality / Marka Programı’na dahil olan firmalar, dünyanın önde gelen danışmanlık şirketlerinden Deloitte, Ernst and Young, McKinsey, PricewaterhouseCoopers, KPMG ve Grant Thornton’dan hizmet alabilmektedir.
Firmalar Stratejik İş Planı çalışmasının yapılmasını teminen ön inceleme çalışmasını yapan firma hariç yukarıda zikredilen diğer 5 firmayla birlikte çalışmalarını yapar. Stratejik İş Planı oluşturulmasına ilişkin danışmanlık giderleri %75 oranında ve 200.000 ADB dolarına kadar 2564 sayılı Karar kapsamında desteklenmektedir.
4. Yönetici Geliştirme Programı
2006/4 sayılı “Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi ve Turquality’nin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ” ve 2564 sayılı “Döviz Kazandırıcı Hizmet Sektörleri Markalaşma Destekleri Hakkında Karar” kapsamında yer alan firmalara verilecek hizmetler arasında, firmaların özellikle orta ve üst düzey yöneticilerini bilgilendirmeye yönelik bir eğitim programı düzenlemektedir.
Yönetici Geliştirme Programı’nın amaçları:
- Turquality ve Marka Destek Programı platformu için ihtiyaç duyulan sinerjiyi yaratmak,
- Orta ve üst düzey yöneticiler arasında ortak bir yönetim lisanı oluşturmak,
- Katılımcıları iş dünyası pratikleri ve akademik konularda en güncel bilgi ile donatmak,
- Katılımcılara iş süreçlerinde uygulayabilecekleri bilgi ve becerileri kazandırmak,
- Katılımcılar arasındaki bilgi paylaşımını kuvvetlendirmek,
- Katılımcılar ve firmalar arası iletişim olanakları yaratmak ve ileriye dönük işbirlikleri için ortam hazırlamak.
5. Vizyon Seminerleri
Sürekli olarak kendini yenileyen ve geliştiren Turquality programı, dünya markası olma potansiyelindeki firmaların ortakları ve üst yönetimlerinden, operasyonları yöneten ekiplerine kadar tüm oyuncuları kapsayan bütüncül bir gelişim aracı olmak üzere yeniden yapılandırıldı.
Bu yapılanma içinde, program kapsamında yer alan şirketlerin ortakları ve yöneticilerinin global rekabet için gerekli vizyon ve yetkinliklere ulaşmasına destek olmak üzere dünyaca ünlü pazarlama ve marka teorisyenlerini Türkiye’ye getirdiği “Turquality Vizyon Seminerleri” düzenleniyor.
Turquality Danışmanlık Süreci
- Firma ön inceleme çalışmalarının yapılması ve iyileştirme alanlarının belirlenmesi
- Belirlenen iyileştirme alanları ile ilgili dokümantasyon eksikliklerinin giderilmesi
- Ön İnceleme Sunumların hazırlanması ve Prova Ön İnceleme Yapılması
- Prova Ön İnceleme sonrasında belirlenen eksikliklerinin Tamamlanması
Turquality Kapsama Alınma
Turquality doğrultusunda Ön Değerlendirme Çalışması sonrası hazırlanan rapor Ticaret Bakanlığı tarafından değerlendirilecektir. Değerlendirme sonucu şirketlere Otomasyon Sistemi üzerinden bildirilir.
Değerlendirme sonucunda; kapsama alınma başvurusu reddedilebilir. Yapılan değerlendirmeler sonucunda, firma 100 üzerinden 50 ile 80 puan arasında alırsa Marka programına, 80 veya üstü alırsa Turquality programına yerleştirilmektedir.
Bu gönderi şu adreste de mevcuttur: English
